ارث یکی از مسائل و اصطلاحات مهم در علم حقوق به شمار می‌رود که امروزه بیشتر مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد. هر زوجی اعم از مرد و زن بسته به شرایطی از یکدیگر ارث خواهند برد و در واقع ورثه یکدیگر به شمار می‌روند.
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که نحوه تقسیم بندی ارث میان زوجین به چه صورتی خواهد بود یا حتی اگر مردی دارای دو زن بوده باشد تقسیم اموال به چه شکلی است؟ برای آگاه شدن از تمامی این موضوعات تا پایان این مقاله با ما باشید.
با ما همراه باشید
سهم الارث زوجین
ارث زوجین از جمله مسائل مهمی است که امروزه در بین زوجین بیشتر مورد بررسی قرار می‌گیرد. در واقع می‌توان گفت زن و شوهر بسته به شرایطی از یکدیگر ارث خواهند برد. هر زوجی باید دارای عقد دائم باشند. در صورتی که زن و مرد عقد دائم کرده باشند، هر یک از آن‌ها از اموال دیگری ارث خواهد برد ولی اگر عقد آن ها به صورت موقت بوده باشد، هیچ ارثی به هیچ یک از طرفین نخواهد رسید. این نوع ارث دارای دو حالت بوده که این دو حالت عبارتند از:
- ارث زن از مرد
- ارث مرد از زن
باید بدانید که زن و شوهر براساس شرایطی از یکدیگر ارث می‌برند. این شرایط بسیار مهم بوده و جزو مسائل حائز اهمیت به شمار می‌روند. رعایت این شرایط بسیار مهم بوده و باید مورد توجه قرار بگیرند. از جمله شرایط ارث بری زن و شوهر از یکدیگر می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- زن و شوهر باید عقد دائم کرده و محرم دائمی یکدیگر باشند.
- رابطه زوجیت زن و مرد بنا به مسائل گوناگونی اعم از طلاق یا فسخ کردن نکاح از بین نرفته باشد.
- زمانی که زن یا شوهر فوت کرده است، تا قبل از فوت رابطه‌ای بین آن ها برقرار شده باشد.
ارث زن از مرد
ارث زن از مرد یکی از نوع‌های ارث زوجین بوده که در صورت برخورداری از عقد دائم این ارث بری میسر و ممکن خواهد بود. باید بدانید که ارث بری زن از مرد نیز شرایطی دارد که در صورت برخورداری یا عدم برخورداری از آن ها، میزان ارث تغییر پیدا خواهد کرد.
میزان ارث زن از مرد در صورت برخورداری از فرزند و عدم برخورداری از فرزند تغییر می‌کند. در صورتی که زن و مرد دارای فرزند باشند، ارث زن از مرد یک هشتم از اموال خواهد بود. ولی اگر آن دو هیچ فرزندی از خود نداشته باشند، یک چهارم از اموال مرد به زن می‌رسد.
اگر مرد دارای چندین زن که عقد دائم باشند داشته باشد، در این حالت چه در صورتی که همسران او دارای فرزند باشند یا نباشند، تمامی اموال مرد به صورت مساوی بین زنان تقسیم بندی می‌شود. دقت داشته باشید که اگر مرد هر یک از زنان خود را به شکل بائن طلاق داده باشد و در زمان فوت مرد، عده آن گذشته باشد زنان هیچ ارثی نمی‌برند.
نکته دیگر این است که اگر مردی فوت کند، در صورتی که تنها ورثه مرد همسرش باشد، به زن یک چهارم از اموال مرد می‌رسد. سه چهارم اموال باقی مانده نیز پس از گذشت ده سال به مالکیت دولت در می‌آید و به خزانه دولت انتقال خواهد یافت.
ارث مرد از زن
ارث مرد از زن نیز به همین صورت است که باید عقد دائم بوده و رابطه‌ای بین آن‌ها شکل گرفته باشد. مرد قادر است تا از تمامی اموال زن خود ارث ببرد. باید بدانید که در ارث مرد از زن در صورتی که آن دو فرزند داشته باشند، مرد یک چهارم از اموال را صاحب می‌شود ولی اگر هیچ فرزندی نداشته باشند، در این حالت مرد یک دوم از اموال را صاحب خواهد شد. نکته مهمی که درمورد ارث مرد از زن وجود دارد این است که اگر مرد تنها ورثه زن خود باشد، در این حالت تمامی اموال و ترکه زن به همسرش خواهد رسید.
سهم الارث زن دوم بدون فرزند از شوهر
بسیاری از افراد سوالاتی راجع به سهم الارث زن دوم بدون فرزند از شوهر می‌پرسند و از میزان آن اطلاعی ندارند. باید بدانید که سهم الارث زن دوم بدون فرزند از شوهر، در صورتی که زن عقد دائمی بوده باشد از اموال شوهرش ارث خواهد برد. ولی باید بدانید اگر زن دوم عقد موقت بوده باشد، هیچ ارثی از اموال مرد نخواهد برد.
لازم به ذکر است که اگر مردی دارای چندین همسر دائم بوده باشد، در صورتی که فرزندی نداشته باشند یک چهارم اموال به زن خواهد رسید. در واقع سهم الارث زن دوم بدون فرزند از شوهر یک چهارم از اموال شوهر است. در این حالت تمامی زنان مرد به صورت مساوی از مرد ارث می‌برند. لازم به ذکر است در صورتی که هر یک از زنان مرد دارای فرزند باشد، سهم زنان حتی سهم الارث زن دوم بدون فرزند از شوهر نیز به شکل یک هشتم از اموال تغییر خواهد کرد.
در صورت داشتن هرگونه مشکل یا مسئله‌ای می‌توانید از وکیل حقوقی و وکیل طلاق توافقی در این باره مشورت گرفته و راه حلی برای آن ها پیدا نمایید.
در چه شرایطی مرد و زن از یکدیگر هیچ سهم الارثی نمی‌برند؟
باید بدانید که در تقسیم بندی ارث زوجین، مواردی نیز وجود دارد که در آن زن و شوهر از یکدیگر هیچ سهمی نمی‌برند و در واقع محروم از ارث یکدیگر هستند. این موضوع نیز دارای شرایطی بوده که در صورت برخوردار بودن یا همان وجود داشتن هریک از موارد بیان شده، زوج و زوجه ارثی از یکدیگر نخواهند برد. در ادامه به بررسی برخی از این شرایط می‌پردازیم:
- در عقد موقت هیچ زن و شوهری از اموال یکدیگر سهمی نخواهند برد حتی در صورتی که میان خود شرط کرده باشند نیز این کار انجام نخواهد شد.
- اگر یکی از زن و شوهر کافر بوده و دیگری مسلمان باشد، باید بدانید که فرد کافر از مسلمان ارث نمی‌برد ولی در عوض فرد مسلمان از شخص کافر ارث خواهد برد.
- در صورتی که زن یا مرد همسر خود را به قتل رسانده و او را کشته باشد، در این حالت از ارث محکوم خواهد بود و هیچ ارثی نخواهد برد.
- اگر میان زن و شوهر حس لعان به وجود آمده و شدت بگیرد، منجر به بروز مشکلات و طلاق سختی خواهد شد.
- در صورتی که مردی مریض در زمان مریضی خود زنی را عقد کرده باشد ولی قبل از برقراری رابطه فوت کند، هیچ سهم الارثی به زن نخواهد رسید. ولی اگر پس از برقراری رابطه فوت کرده باشد و ثابت شود که مریض بوده، زن از اموال شوهر سهم می‌برد.
تمامی این موارد در ارث زوجین حائز اهمیت بوده و نقش بسزایی روی تقسیم بندی ارث زوجین دارند.
آیا زن و شوهر از تمامی اموال یکدیگر سهم می‌برند؟
در پاسخ این سوال می‌توان به ماده 946 قانون مدنی مراجعه کرد و از روی آن پاسخ را یافت. در واقع باید بدانید که چگونگی ارث بری زن و شوهر از یکدیگر بسته به شرایطی متفاوت است و میزان ارث یکسان نبوده و تغییر خواهد کرد.
در واقع در ارث زوجین، مرد از تمامی اموال زن ارث می‌برد و زن نیز در صورتی که دارای فرزند بوده باشد یک هشتم از اموال و در صورت عدم برخورداری از فرزند یک چهارم اموال را به ارث خواهد برد. می‌توان گفت که زن از تمامی اموال منقول مرد ارث می‌برد ولی از اموال غیرمنقول نیز پولی دریافت خواهد کرد که روال طولانی در پیش دارد.
نکته: منظور از اموال منقول، وسایلی اعم از فرش، تلویزیون، یخچال و… بوده و منظور از اموال غیرمنقول اعم از منزل، زمین و… است.
برای درخواست انحصار وراثت به چه مدارک هایی نیاز داریم؟
باید بدانید که برای درخواست و گرفتن انحصار وراثت باید یکسری مدارک در دست خود داشته باشید تا از این طریق قادر به دریافت انحصار وراثت شده و دنبال کارهای اموال و ارثیه بیفتید. در ادامه به مدارک‌های مورد نیاز برای گرفتن انحصار وراثت می‌پردازیم:
- شناسنامه فرد فوت شده
- استشهادیه محضری
- شناسنامه هریک از وراث متوفی
- عقدنامه متوفی یا رونوشت
- درصورت برخورداری از وصیت نامه رسمی متوفی
این چند نمونه در گرفتن انحصار وراثت فرد متوفی نیاز بوده و می‌توانند روند تقسیم بندی ارث زوجین را جلو بیندازند.
نکاتی مهم راجع به ارث زوجین از یکدیگر
ارث بری زوجین از یکدیگر جزو مسائل مهم بوده و نیاز است تا هر زوجی در مورد آن اطلاعاتی داشته باشد. با اطلاع به قوانین و مقررات ارث زوجین، به این طریق هیچ زوجی از موضوع ارث و نحوه تقسیم بندی آن بی خبر نخواهد ماند و هیچ سوالی در این باره به وجود نخواهد آمد. یکسری نکات در مورد ارث زوجین از یکدیگر وجود دارد که از جمله نکات حائز اهمیتی هستند و باید مورد توجه قرار بگیرند. در ادامه به برخی از نکات در مورد ارث زوجین می‌پردازیم:
- مسئله مهم در ارث زوجین این است که برای ارث بری، باید دارای ازدواج دائمی بوده باشید تا به این وسیله از اموال همسر خود ارث بری داشته باشید. در صورت عدم ازدواج دائمی هیچ سهمی به شما تعلق نخواهد گرفت و تمامی اموال متوفی به وراث خود خواهد رسید.
- به هیچ وجه هیچ ورثه‌ای نمی‌تواند مانع از ارث بردن فرد از همسر خود شود.
- اگر وراثی از دادن سهم الارث زوجه امتناع کرده باشند و سهم او را ندهند، زوجه قادر است تا با استفاده از ماترک ارث خود را استیفا کند.
- در صورتی که مردی مریض بوده باشد و در زمان مریضی، با زنی ازدواج کند و سپس بخاطر همان مریضی مرده باشد، زن تنها در صورتی از اموال مرد ارث خواهد برد که بین آن دو رابطه برقرار شده باشد. در صورت عدم برقراری آمیزش، هیچ ارثی به زن نمی‌رسد.
- در صورتی که مردی، زن خود را به شکل رجوعی طلاق داده باشد، هر کدام از زوجین که در زمان عده تعیین شده فوت کنند، فرد دیگر از اموال متوفی ارث خواهد برد.
- اگر مردی بخواهد همسر مریض خود را در زمان مریضی طلاق بدهد، در صورتی که زن ازدواج نکرده باشد و ظرف مدت یک سال از تاریخ طلاق به علت همان مریضی فوت کرده باشد، از اموال متوفی ارث می‌برد.
پیگیری پرونده های حقوقی در دادگاه خانواده، توسط وکیل خانواده انجام می‌شود و زوجین در صورت نیاز به بهترین وکیل خانواده، می‌توانند از طریق وکلای عمومی دادگاه و یا وکلای خصوصی اقدام به پیگیری دادخواست خود کنند.
سخن پایانی
ارث زوجین یکی از موضوعات مهم در علم حقوق بوده و باید بدانید که در صورت فوت هریک از طرفین، طبق شرایط بیان شده طرف دیگر از اموال متوفی ارث می‌برد.
در صورت برخورداری از هرگونه پرسش یا مسئله‌ای راجع به ارث زوجین می‌توانید از سایت حقوقی پرشیا در دفتر وکالت شمال تهران کمک گرفته و با مشورت گرفتن از وکلای حقوقی و خانواده آن، برای سؤالات خود پاسخی پیدا کنید. همچنین قادر هستید تا با تماس گرفتن با شماره تلفن‌های 26852793-021 / 091222714725 از مشاوره تلفنی نیز برخوردار شوید.
امیدواریم از مطالب بیان شده لذت برده باشید و توانسته باشیم اطلاعات مفیدی راجع به ارث زوجین در اختیارتان قرار داده باشیم.
