طلاق خلع طلاقی است که در حقیقت وجودی آن، زن به دلیل کراهت داشتن از شوهر و نداشتن هیچ‌گونه میل عاطفی یا علاقه به او، با گذشتن از اموال تعلق گرفته به خودش، مانند مهریه یا معادل آن از همسرش جدا می‌شود.
خلع طلاقی است که با توجه به نبود هیچ حسی انجام می‌گیرد و به دلیل اینکه علاقه نداشتن یک چیز اثبات شدنی نیست، شبه‌هایی در این نوع طلاق وجود دارد که هنوز به طور یقین نمی‌شود درباره آن نظری داد. ما در این مقاله قرار است درباره این شکل از جدایی و شرایطش صحبت کنیم و بدانیم که زن و مرد در این نوع از جدا شدن، از چه حق و حقوقی برخوردارند و قانون چه تعاریفی برای این نوع از طلاق دارد.
برای اقدامات مربوط به این نوع از طلاق سعی کنید که از وکیل خانواده کمک بگیرید. گروه حقوقی پرشیا در دفتر وکالت شمال تهران با مجموعه‌ای از وکلای مجرب از جمله وکیل خانواده در این زمینه، خدمت رسان هموطنان عزیز هستند؛ ضمن اینکه مشاوره‌های خصوصی لازم درباره این شیوه از طلاق را هم می‌توانید از این گروه متخصص جویا شوید.
با ما همراه باشید
طلاق خلع چیست؟
کلمه خلع به معنی جدا کردن و کندن بیان شده است؛ طلاق خلع یعنی زن در مقابل رهایی خود، حق و حقوق تعلق گرفته به خود را به همسرش پیشکش کند. این طلاق، جدایی موافقت شده و توافقی بین زوجین بوده که زن اجازه جدایی خود را از شوهرش می‌گیرد و در مقابل از تمامی شرایطی که می‌توانست برخوردار باشد، از جمله مهریه می‌گذرد.
جدایی به سیاق خلع، در نتیجه تفاهم و هم رای شدن زوجین، انجام می‌گیرد؛ یعنی اگر شوهر راضی به این جدایی نباشد زن نمی‌تواند به سادگی از او طلاق بگیرد و باید رضایتش را جلب کند. در واقع زوجین با گفتگوهای دو نفره خود باید به این نتیجه برسند که بهترین کار جدا شدن آن دو از همدیگر است.
طلاق به شیوه خلع، طلاقی است که به زن این حق را می‌دهد تا برای اینکه هیچ دلیلی عاطفی برای ادامه زندگی با همسرش نداشته باشد، بتواند با احترام و گذشتن از اموال خود به عنوان فدیه به هدفی که می‌خواهد برسد؛ چون از نظر او ادامه دادن به یک زندگی بدون مهر و عاطفه فقط توهین به روابط دونفره‌شان است. طلاق خلع به دلیل اینکه به صورت توافقی و با رضایت طرفین انجام می‌شود، در دادگاه وکیل طلاق تحت عنوان وکیل طلاق توافقی معرفی می‌شود تا روند پرونده را در دادگاه پیگیری کند.
طلاق خلع در قانون مدنی
در قانون مدنی و براساس ماده تصویب شده 1146 تعریف این طلاق، اینگونه است:
” طلاق خلع آن است که زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در ازای مالی که به شوهر می‌بخشد، بتواند طلاق بگیرد. مال ذکر شده می‌تواند عین مهریه بوده یا معادل آن و بیشتر یا کمتر از مهر باشد.”
طبق قانون مسلم مدنی از واجبات اصلی این جدایی، یکی داشتن کراهت و تنفر زن از شوهر است و دیگری دادن معادلی از مال خود به شوهر است. با توجه به قانون اسلام، این شکل از طلاقی که به شیوه خلع انجام می‌گیرد، جبران ضرر است که نه زن و نه مرد دچار آسیب و ضربه نشوند و با رضایت کامل تن به این جدایی دهند.
در واقع به این دلیل که مرد بتواند عمیقا و از ته دل این جدایی را بپذیرد و از آسیبی که ممکن است در نتیجه این جدایی به او وارد شود محاظت شود. برای انجام دادن مراحل طلاق خلع به صورت صحیح و استفاده از وکیل خانواده با دانش کافی، می‌توانید از گروه حقوقی پرشیا کمک بگیرید.
پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید: نحله چیست و چه شرایطی دارد؟
زمان انجام گرفتن طلاق خلع
خاتمه یافتن زندگی زناشویی با این شیوه از طلاق گرفتن، اگر بدون وارد بودن هیچ اعتراضی صورت بگیرد، به طور معمول از زمان ارائه دادخواست و تا اجرایی شدنش چیزی حدود یک ماه زمان می‌برد. البته لازم به ذکر است که تعیین زمان قطعی برای این طلاق ممکن نیست و با توجه به شرایط زمان اجرایی شدنش متغییر است.
طلاق به طریق خلع، نیاز به پیگیری‌های مستمرر به خصوص از سمت زن دارد تا تقضانامه یا دادخواست طلاق خود را به دادگاه نزدیک محل سکونت خود تقدیم کند. مشخص کردن زمان حضور یافتن در دادگاه و اقدامات بعدی بر عهده دادگاه مربوطه است.
لازمه رضایت زوج در طلاق خلع
همانطور که گفتیم چون این طلاق از نظر احساسی و عاطفی صورت می‌گیرد، پس شبهات و اختلاف نظرات بسیاری در آن وجود دارد؛ به این دلیل که فقط احساس زن در نظر گرفته نشود و به حس و احساسی که ممکن است از سمت مرد آسیب دیده شود هم اهمیت داده شود. چون هیچ بعد مادی نمی‌تواند جبران خسارت بعد معنوی به شوهر باشد.
شاید مرد به دلیل اینکه دل همسرش را به دست بیاورد یا از روی علاقه زیاد به او حاضر شود این جدایی را بپذیرد ولی عمیقا این جدایی برای او لطمه زننده باشد. با توضیحاتی که داده شد خلع طلاقی است که بدون رضایت و تصدیق زوج انجام نمی‌گیرد و برای صورت گرفتن این طلاق باید مرد این طلاق را بپذیرد.
اما با توجه به دیدگاه موافقان این قضیه باید این امکان وجود داشته باشد که وقتی که زن تنفر و بی علاقگی خود را از همسرش اعلام کرد و معادل آن را به صورت محاسبه شده پرداخت، در صورت نپذیرفتن این موضوع از سمت شوهر، قانون باید به دلیل اصل کراهت داشتن طلاق را جاری کند ولی با توجه به نظرات مخالف و موافق این نوع از طلاق، شرایط آن به طور کامل مورد قبول واقع نشده است.
مالی که در طلاق خلع بخشیده می‌شود، چیست؟
در طلاق خلع زن باید مهریه خود را به صورت کامل به همسرش ببخشد که به این شکل از عوض دادن، فدیه گفته می‌شود؛ با توجه به تعاریف حقوقی، نفقه هم می‌تواند به عنوان فدیه تعیین شود. اما باید این مطلب اصلی در نظر گرفته شود که در این نوع از طلاق، همه شرایط طبق به توافق رسیدن دوجانبه زوجین، صورت می‌گیرد.
این موضوع قابل ذکر است که زن باید از همان ابتدا بداند که در قبال بیان دلیل تنفر و بی‌علاقگی خود باید معادلی بپردازد تا در این صورت، شرایط انجام گرفتن این شکل از جدایی امکان پذیر شود.
شرایط برگشت در طلاق خلع
بر اساس قانون اسلامی دو نوع طلاق به اسم‌های طلاق رجعی و طلاق بائن وجود دارد و دلیل این نام‌گذاری‌ها با توجه به در نظر گرفتن شرایط رجوع در این طلاق‌ها است.
- طلاق رجعی:
در طلاق رجعی مرد می‌تواند به همسر خود رجوع کند و انجام این کار بدون اینکه دوباره عقدی جاری شود امکان پذیر است.
- طلاق بائن:
در طلاق بائن اگر زن باکره و یائسه باشد، چون عده برای او شامل نمی‌شود، اجرایی شدن طلاق و بخشیدن مهریه باید صورت گیرد. اما در صورتی که عده شامل حال زن شود، زن باید درخواست باز پس‌گیری مهریه بخشیده خود را به شوهر بدهد تا در این صورت مرد هم با گرفتن حق طلاق از زن، دوباره به او رجوع کند.
طلاق خلع هم همان شرایط طلاق بائن را برای برگشت زن به مرد دارد و به نوعی همان طلاق بائن حساب می‌شود. به این معنی که در این طلاق هم باید اموال بخشیده شده توسط زن برگردانده شود تا شوهر دارای حق رجوع به زن شود؛ البته با در نظر گرفتن شرایط عده برای زن.
در طلاق رجعی شوهر موظف است تا مدتی که زن از او به صورت قانونی جدا نشده باشد، نفقه همسر خود را پرداخت کند؛ اما در طلاق خلع این شرایط وجود ندارد و حتی اگر زن در دوران عده هم باشد، نمی‌تواند خواستار نفقه از مرد باشد؛ مگر در یک صورت که آن هم نفقه دوران بارداری یا شیردهی زن به طفل است و به طور معمول نفقه این دوران نیز بخشوده می‌شود.
زمان عده در طلاق خلع نوبت اول
عده در اینجا به این منظور است که تا زمانی که طلاق جاری نشده باشد، زن نباید ازدواج دوباره کند و مشابه همین وضعیت بعد از فوت کردن شوهر برای زن وجود دارد، به این معنی که بعد از یک مدت زمان معین و تعیین شده زن قادر خواهد بود دوباره ازدواج کند.
طبق قوانین صورت گرفته برای طلاق خلع از زمانی که طلاق انجام می‌پذیرد، زن باید سه دوره عادت ماهیانه را از سر بگذارند و تا پاکیزگی خود صبرکند و اگر عادت ماهیانه‌ای رخ ندهد، زن باید مدت سه ماه از زمان طلاق خود صبر اختیار کند.
در صورتی که زن باردار باشد تا هنگامی که فارغ شود و البته وابسته به این که مدت پاک شدنش چقدر طول بکشد، کمتر یا بیشتر از سه ماه، زمان لازم است. چنانچه بین زوجین رابطه جنسی صورت نگرفته باشد، یعنی زن باکره یا یائسه بوده باشد نیازی به نگه داشتن عده در این طلاق نیست.
اگر زن و شوهر برای بار اول باشد که از هم جدا می‌شوند و سابق بر این زندگی مشترک با هم نداشته باشند که طلاقی بین آن‌ها صورت گرفته باشد، طلاق خلع نوبت اول گفته می شود. همچنین اگر زوجین برای بار دوم باشد که رجوع کرده باشند و مجددا طلاق به شیوه خلع گرفته باشند طلاق خلع نوبت دوم صورت گرفته است.
مراتب و شرایط لازم برای طلاق خلع
- پیش از همه چیز لازم است که توافقات بین زوجین صورت گرفته باشد و هر دو از قبل موافق این طلاق باشند.
- پس از به تفاهیم رسیدن زوجین برای این طلاق، زن درخواست خود را به بخش دعاوی طلاق خانواده تقدیم می‌کند و باید عهده هزینه دادرسی را بر دوش بگیرد. (دادخواست ارائه شده باید به صورت چاپ و مشخصات خود و همسر در آن ذکر شده باشد)
- بعد از حضور یافتن زوجین در دادگاه (دادگاه مراجعه شده می‌تواند نزدیک محل سکونت زن باشد) حکم جاری شده و زن قانونی از شوهر خود جدا می‌شود)
- کراهت زن از واجبات است و مابه ازای آن باید اموال خود بگذرد.
- زن به معنای حقیقی از همسر خود تنفر داشته باشد، به طوری که ادامه این زندگی برایش دشوار باشد.
- زن از تمامی حق و حقوق قانونی خود چشم بپوشد که همان مهریه یا معادل آن است.
سخن پایانی
طلاق خلع یک نوع طلاق عاطفی است که زن را از ادامه زندگی متاهلی خود، در قبال بخشش حقش باز می‌دارد. ما در این مقاله سعی کردیم که تمامی جوانب طلاقی که به شکل خلع صورت می‌گیرد را بیان کنیم و از شرایطی که برای این نوع از جدایی باید وجود داشته باشد نیز صحبت کردیم.
برای انجام اقدامات طلاق به شیوه خلع، حتما از وکیل خانواده کمک بگیرید؛ گروه حقوقی پرشیا با بهره مندی از وکلای مجرب از جمله وکیل خانواده و انجام مشاوره‌های حقوقی و خصوصی، به صورت حضوری و غیر حضوری، آماده خدمت رسانی به شما است. فقط کافیست با شماره تماس‌های: 26852793-021 همراه: 09122714725، آتش پیکر، تماس حاصل فرمائید.
