برای مشخص شدن تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق باید به این موضوع توجه داشته باشید که باور عامه در مورد زمان نامزدی با تعریف حقوقی و قانونی در این باره متفاوت است. بر اساس چیزی که در بین عوام رایج است، دوران نامزدی را بعد از جاری شدن عقد محسوب می‌کنند ولی از نظر حقوقی و قانون دوران نامزدی به پیش از زمان عقد کردن مربوط شده و دوره بعد از عقد را دوران عقد می‌گویند؛ بنابراین ما در این مقاله طبق تعریف حقوقی که وجود دارد به تعیین و تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق می‌پردازیم.
در دوره نامزدی که دختر و پسر دوران آشنایی خود را سپری می‌کنند و خانواده‌ها رفت و آمد محدودی دارند (که این دوره فقط برای انجام تحقیقات و شناخت بیشتر است)، این امکان وجود دارد که بدون هیچ مشکلی هر دو طرف دوستانه از هم جدا شوند و معمولا در این دوره هدایای آنچنانی رد و بدل نمی‌شود، شاید فقط در حد یک نشان، سبد گل یا جعبه شیرینی.
ما در این مقاله به این موضع خواهیم پرداخت که تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق چه خواهد شد؟ راه‌های قانونی برای باز ستاندن پیشکشی‌ها چیست؟ و موارد و شرایط دیگری که وجود دارد و لازم به شرح دادن است.
برای پیگیری مسائل وابسته به طلاق خود بهتر است که از وکیل خانواده یا وکیل حقوقی کمک گرفته تا روال قانونی کار شما بهتر طی شود. گروه حقوقی پرشیا، بهره مند از وکلای دارای تخصص و تجربه در زمینه این‌گونه مسائل، آماده خدمت‌گزاری به هموطنان عزیز است؛ ضمن اینکه این گروه مشاوره‌های حقوقی و خصوصی و راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه خواهد کرد.
با ما همراه باشید
استرداد هدایای نامزدی
همانطور که گفتیم طبق مشخصه حقوقی در دوران نامزدی چون هدایای گران‌بهایی بین خانواده‌ها رد و بدل نمی‌شود، پس آن‌چنان درگیری برای استرداد آن‌ها وجود ندارد و بهتر است هر دو طرف به شیوه‌ای دوستانه و محترمانه با چنین مسائلی کنار بیایند.
در صورتی که در این دوره هدیه‌ای گران‌بها مثل طلای گران قیمت یا هدایای این‌چنینی به خانواده دختر یا پسر داده شده باشد، برای این منظور بوده که قرار است دو جوان به هم برسند که در صورت عملی نشدن این موضوع، در این‌صورت هنوز هم به دشواری شاید بتوان برای باز پس‌گیری این پیشکش‌ها اقدام کرد.
اگر بخواهید کار را برای خود راحت‌تر کنید چه بهتر است که دو دست‌نوشته مشابه با امضای شاهدانی از هر دو طرف صورت پذیرد که برای اقدام قانونی جهت پس گرفتن هدایای خود دچار مشکل نشوید.
امکان پس‌گرفتن هدایای دوران عقد
برای معین شدن تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق، در زمان بعد از عقد نیز بهتر است که در دو برگه مشابه اقلام هدیه شده نوشته شود و چند شاهد آن را امضا کنند تا زمانی که شما برای استرداد پیشکش‌های خود اقدام کردید، دچار مشکل نشده و به راحتی این کار برای شما امکان پذیر باشد.
شرایط امکان پس‌گرفتن هدایا:
- هدیه‌ای که داده شده و هدایایی که ستانده شده در این جهت بوده که هر دو طرف قصد قطعی کردن برای به سرانجام رساندن وصلت دو جوان به هم بوده باشد که ممکن است در این حین، مسائلی پیش بیاید و وصلت ادامه‌دار نشود.
- یکی دیگر از شرایط ممکن برای پس دادن اقلام تقدیم شده این است که همان پیشکشی موجود باشد؛ مثلا اگر طلا یا لباسی مفقود شده باشند و بنابر علت‌هایی، این هدایا عینا موجود نباشد، باید مبلغ مابه ازای آن یا معادل آن گرفته شود.
- پس از اطمینان دادن خانواده دو طرف برای تکوین این وصلت اگر بعد از آشنایی بیشتر چنین امری ممکن نشد، پس این حق وجود دارد که هدایای مبادله شده از هم باز پس گرفته شود.
- در صورتی که یک نفر از هر دو طرف این رابطه، خانم یا آقا فوت کرده باشند، اجازه باز پس‌گیری هیچ‌کدام از هدایا وجود ندارد.
شاید طرفین این وصلت در صورت جدایی پیش آمده آسیب‌های روحی و وانی دیده باشند و بخواهند برای مشخص کردن تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق خود اقداماتی انجام دهند و توانایی انجام این کار را نداشته باشند ولی در هر صورت بهتر است برای جلوگیری آسیب و ضرر بیشتر با احترام و دوستی جدایی شکل گیرد.
قوانین پس گرفتن هدایا
اختلافات و درگیری‌ها معمولا در این زمینه، بخاطر مسائل روحی و روانی متشنج است و به همین خاطر قانون‌گذار تلاش کرده است که برای تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق، مصوباتی ایجاد کند تا طرفین در وضعیت بهتری به اقدامات قانونی خود بپردازند.
با توجه به ماده 1037 قانون مدنی هر نفر از نامزدها در صورتی که وصلتشان بهم بخورد، محق هستند که هدایای داده شده به طرف مقابل خود یا ابوین او که در جهت و به دلیل سرگرفتن این وصلت بوده را خواستار شوند. اگر هدایا عینا وجود نداشته باشند باید معادل آن هزینه هدایا پرداخت شود، مگر در شرایطی که آن هدیه توسط خود فرد هدیه دهنده معدوم شده باشد.
نکته: لازم به ذکر است که مفاد ماده ذکر شده بیان شود و اگر سر نگرفتن وصلت بخاطر فوت یکی از طرفین باشد، تعیین قیمت برای هدیه‌ها ممکن نخواهد بود.
در صورت عدم اطلاع کافی و بالا گرفتن کشمکش‌ها، ممکن است شرایطی به وجود آورید که حتی برخوردی در فضای دادگاه با هم نداشته باشید؛ در این صورت با استخدام یک وکیل حقوقی یا وکیل خانواده، بدون دغدغه مسائل خود را پیش ببربد. گروه حقوقی پرشیا در زمینه این مسائل به شما کمک کرده و مشاوره‌های لازم را به شما ارائه خواهد داد.
هدایای قابل استرداد
قطعا مشخص کردن تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق شامل دسته گل و جعبه شیرنی یا از این قبیل نخواهد شد؛ چون این کار بسیار ناپسند و نادرست است اما معمولا خانواده‌ها برای ارزش و اعتبار بخشیدن بیشتر به این وصلت، با توجه به بودجه خود شاید ساعت گران‌قیمت، طلا و یا چیزهای دیگری هدیه کنند که برای آن‌ها ارزش دارد.
با گوناگونی هدایا در این دوران که بین دو طرف رد و بدل می‌شود، هدیه‌ها به دو نوع قابل مصرف و غیر قابل مصرف، شناخته می‌شوند. هدایای قابل مصرف مشمول آن دسته از اقلامی هستند که مدتی بعد و به مرور زمان از بین خواهند رفت مثل شیرینی یا دسته گل یا لباس و… اما هدیه‌های غیر قابل مصرف، با گذشته زمان ارزش بیشتری پیدا می‌کنند مانند طلا، ملک، اتومبیل و…
پس طبیعی است که هدیه‌های قابل مصرف، یا استفاده می‌شوند یا ارزش چندانی ندارند که بخواهند بدون استفاده بمانند؛ پس در صورت نبود خود این اقلام می‌توان به اندازه قیمتشان، پولشان را درخواست کرد. در هدیه غیرقابل مصرف، می‌توان خود آن را دریافت کرد که در صورت معدوم شدن یا از دست رفتن این هدایا می‌شود هزینه معادل آن را دریافت کرد.
بازستانی هدیه‌ها زمان عقد
با توجه به اینکه ما در ابتدای مقاله به شما درباره تفاوت تعاریف حقوقی و باور عامه درباره دوران عقد و نامزدی گفتیم، پس تعیین و تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق و دوران عقد نیز متفاوت خواهد بود.
در زمان عقد درست است که عقد شکل گرفته و هر دو طرف به هم رسیده‌اند ولی هنوز دو زوج در زیر یک سقف زندگی نمی‌کنند و در این دوره ممکن است به دلایل مختلف و متفاوتی عقد آن‌ها باطل شده و به جدایی ختم شود؛ با توجه به این شرایط، طرفین برای باز پس‌گرفتن هدیه‌های تقدیم شده زمان عقد خود اقدام خواهند کرد.
استرداد کادوها در دوره نامزدی با دوره عقد متفاوت است؛ باز پس‌گرفتن پیشکش‌ها در زمان عقد به عنوان هبه قابل بررسی است. براساس قانونی مدنی و ماده 795: هبه عقدی است که به پشتوانه آن یک شخص اموالی از خودش را رایگان به مالیکت فرد دیگر در می‌آورد. تملیک‌کننده واهب شناخته شده و طرف دیگر متهب، اموالی که مورد هبه است، عین موهبه گفته می‌شود.
بنابراین در وضعیتی که هر دو نفر از طرفین نتوانستد بین خودشان مساله پس‌گرفتن هدایای خود را حل کنند و تفاهمی درباره این موضوع میانشان صورت نگرفت، امکانش وجود دارد که با مراجعه به دادگاه و یا شورای حل اختلاف نسبت به استرداد هدیه‌های خود اقدام کرد.
شرایط ممکن بودن استرداد هدایای دوران عقد
- هدیه تقدیم شده هنوز هم موجود باشد و شخص آن را نفروخته، گم نکرده یا از بین نبرده باشد.
- در صورتی که هدیه در مقابل هدیه نباشد، به این معنی که اگر دختر برای پسر دستبند گرفته باشد و پسر هم در مقابلش به او دستبندی داده باشد پس امکان استرداد کردن وجود ندارد.
- پیشکشی تقدیم شده در اثر عوامل غیرقابل پیش‌بینی، مثل دزدیده شدن یا در اثر پیش‌آمدی، معدوم نشده باشد که در این شرایط فردی برای هدیه از دست رفته نمی‌تواند تقاضای باز ستاندن داشته باشد.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم شرایطی که برای معین کردن تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق وجود دارد را بیان کنیم و همچنین به تفاوت شرایط در دوران عقد و نامزدی و تفاوت استرداد هدایا در این دو دوره پرداختیم. همچنین به این موضوع هم اشاره کردیم که خود طرفین، بهترین اشخاص برای مشخص کردن تکلیف هدایای نامزدی هنگام طلاق هستند ولی در موقعیت‌هایی چاره‌ای جز اقدام کردن از طریق قانون نمی‌ماند.
با توجه به اهمیت و پیچیدگی این مسائل و دغدغه‌های ذهنی که برای طرفین به وجود آمده است، به پیشنهاد ما بهتر است که از وکیل حقوقی یا وکیل خانواده کمک بگیرید. گروه حقوقی پرشیا در دفتر وکالت شمال تهران دارای جمعی از وکلای متخصص در زمینه این مسائل است که کمک می‌کند شما بهترین نتیجه را از اقدام خود بگیرید. همچنین مشاوره‌های خصوصی و حقوقی توسط این گروه به صورت حضوری و اینترنتی انجام خواهد شد. برای مشاوره تلفنی با برقراری تماس با شماره‌های تلفن:26852793-021 / همراه: 09122714725 آتش پیکر می‌توانید اقدام کنید.
